Ana arı yetiştiriciliği arıcılık pratikleri içerisinde en önemli konulardandır. Bu nedenle daha iyi ana arıyı yetiştirmek amacıyla pek çok yöntem geliştirilmiş ve geliştirilmektedir. Yöntemlerin de arıcı tarafından uygulanabilir ve kolay olması çok önemlidir. Ana arı yetiştiriciliğinde unutulmaması gereken en önemli konu şudur. Oğul ve ana yenileme kalitesinde bir ana arı yetiştirmenin alternatifi yoktur. Bunların dışındaki her yöntemde kalite kaybı olasıdır. Ancak bu durum ana arı yetiştiriciliğini önemsiz kılmamaktadır. Arı yetiştiricileri bulundukları koşullara uygun olan yöntemlerden birisini seçerek kendi ana arılarını yetiştirme yönünde çaba sarf etmelidirler. OTS Yöntemi de bu bağlamda arıcılara yeni bir yöntem olarak ön plana çıkmaktadır.
Yöntem adını, ana arının larva transferi yapılmadan “yerinde” (On Top Spot) yetiştirilmesinden almaktadır.
Bu yöntem kuvvetli bir koloniden 2-3 çerçeveli bölme alınarak ve ana koloninin de ana arısı öldürülerek her iki kolonide yapılabileceği gibi tek bir kolonide de uygulanabilir.
Yöntemin temeli gündönümünden sonra yetiştirilen ana arıların ilkbahardaki gibi performansla yavru atmaya başlaması esasına dayanmaktadır.
Uygulamanın, sezonu uzun olan yerlerde yapılması daha başarılı sonuç oluşturmaktadır.
Haziran ayı başında ilk aşama olarak koloninin ana arısı öldürülür.
Kolonide yavrulu alanda birkaç yerde olmak üzere, günlük larva bulunan gözlerdeki larvalara zarar vermeden el demiri yardımıyla petek gözlerinin yan duvarına aşağı doğru bir çentik atılır.
Kolonide var olan bu larvalardan ana arı yetiştirme işlemi başlar. Bir hafta sonra koloniler kontrol edilerek yeni ana yüksükleri görülür.
Süreç içerisinde ana arı çıkar ve çiftleşerek kolonide yumurtlamaya başlar.
Bu sistemde kolonide ana arı yetiştirme ve çiftleştirme için yaklaşık otuz gün geçecektir.
Bu süre içerisinde kolonide yavru kalmayacağından dolayı tüm varroalar beslenmek için larva bulamayacak ve ergin arılar üzerinde olacaktır.
Bu süre zarfında bir kısım varroa ölecek, kalanlar ise bir ay süreyle döl verme şansına sahip olmayacaklardır. Böylece varroa üreme döngüsü de zarar görecektir.
Ana arılar genellikle yaz sezonunda çalışmakta ve yumurtayı artırmaktadır. Sonrasında yumurta miktarını düşürmektedir.
Gündönümünden sonra yetiştirilen ana arılar ilk günden itibaren ilkbahardaki gibi yumurta atmakta ve kışa doğru kuvvetli bir kovan oluşmasına katkı sağlamaktadır.
Bu kolonilerden bal alınmayacaksa yavrusuz dönemde ilaç veya organik asitlerle bir mücadele yeterli olabilmektedir.
Bu yöntemle kaliteli ana arı yetiştirilmekte, hem kışa genç ana arı ve güçlü kadro ile girilmekte, hem de varroa mücadelesinde önemli başarı elde edilmektedir.
El Demiriyle Günlük Larva Bulunan Gözlerde Çentikleme
Çentiklenmiş Günlük Larvalı Petek Gözleri
Kaynak
Disselkoen, M., 2011. Queen Rearing Without Grafting and Miticide Free. http://www.mdasplitter.com/docs/ IBA20 Keynote20part201.pdf. İnternet Erişim: 25/11/2016.
